سیستان، میدانی برای تمرین خشکسالی، سیلاب و اندکی بعد معضلی به نام «زهاب»

‍ عباس نورزائی

دشت سیستان، سرزمینی آبرفتی است که در اصطلاح زمین شناسی اش، در چاله ای معروف به «کاسه ی سیستان» متولد شده است.

دشتی که از سه طرف به وسیله‌ی دریاچه های هامون احاطه شده و از طرف چهارم در معرض جریان هیرمند و انشعاباتی از آن است که تو گویی چون رگ ها و مویرگ های  بدن یک انسان در نقطه نقطه‌ی آن جریان دارد.

با خشکسالی اش، بیست سال است ممارست کردیم و حالا سیلاب های اخیر و بارندگی‌های دیروز و دیشب و امروز و این مقطع از سال را هم تمرین کرده و می کنیم.

اما معضلی دیگر همواره با دشت سیستان، همدم بوده است و آن «زهاب» می باشد.

زهاب، اصطلاحاً به آبی گفته می شود که بستر خاک را اشباع می کند و گاه با استفاده از لوله های مویینه ی خاک، خود را به سطح می رساند، تبخیر می شود و نمک خود را بر سطح خاک باقی می گذارد و پدیده‌ای به نام «شوره زار» را خلق می کند، با این توصیف، «زهاب» و «شوره زار» از یک خانواده هستند.